Nhiều người hiện đại hiểu tự do là khả năng sống theo ý muốn cá nhân, không bị ràng buộc bởi bất kỳ giới hạn nào của xã hội. Một số người còn cho rằng tự do là hành động vượt qua mọi quy tắc, thể hiện bản thân một cách tự nhiên và không bị kiểm soát. Tuy nhiên, theo Osho, tự do thực sự không chỉ đơn thuần là việc làm bất cứ điều gì mà chúng ta muốn. Thay vào đó, ông cho rằng mong muốn thoát khỏi áp lực và làm những điều mình muốn chỉ là những dạng thức khác của sự nô lệ, bởi cá nhân đó vẫn bị chi phối bởi những khao khát và nhu cầu bên trong.
Trong "Tự do - Như chim tung cánh", Osho trình bày một cái nhìn sâu sắc về tự do thông qua ba trạng thái khác nhau và những bước cần thiết để đạt được "sự tự do đích thực".
Ba Trạng Thái Của Tự Do
Osho viết: "Tự do thực sự xuất phát từ nhận thức không lựa chọn, khi có nhận thức không lựa chọn thì tự do sẽ không phụ thuộc vào sự vật hay hành động nào. Tự do theo sau nhận thức không lựa chọn là tự do được là chính mình. Và bạn đã là chính mình rồi, bạn được sinh ra cùng với điều đó, cho nên nó không phụ thuộc vào bất cứ điều gì khác. Không một ai có thể trao cho bạn tự do và không một ai có thể tước đoạt tự do khỏi tay bạn. Một thanh gươm có thể chặt đầu bạn nhưng không thể cắt đứt tự do của bạn, bản thể của bạn."
Qua đoạn này, Osho nhấn mạnh rằng tự do đích thực không phải là điều có thể bị chiếm đoạt hay trao đi. Nó là bản chất vốn có của mỗi con người, không bị giới hạn bởi bất kỳ điều kiện hay hoàn cảnh nào. Sự Ràng Buộc Bởi Những Xiềng Xích Hữu Hình
Trong tác phẩm, Osho nhận định rằng dù đã phát triển hàng nghìn năm, con người vẫn đang sống trong quá nhiều ràng buộc. Mỗi người tự gắn kết bản thân vào những thứ hữu hình như nhà cửa, xe cộ, tiền bạc, tình yêu, và xã hội. Nhiều người coi những xiềng xích này như "trang sức" và thậm chí vui mừng vì có được những thứ vật chất đó. Tuy nhiên, theo Osho, sự lệ thuộc vào những thứ này khiến con người mất đi tự do thực sự. Ông khẳng định rằng tự do không phải là việc sở hữu nhiều hơn mà là buông bỏ, giải phóng bản thân khỏi những điều không cần thiết. Phương Pháp Đạt Được Tự Do: Thiền Định Và Nhận Thức
Không chỉ định nghĩa tự do, Osho còn gợi ý những phương pháp để đạt được nó, đặc biệt là thông qua thiền định và nhận thức. Theo ông, thiền không phải là một nghi thức tôn giáo hay một bài tập về tâm lý, mà là một cách để trở về với bản chất thuần khiết của mình. Trong quá trình thiền, con người dần thoát khỏi sự bám víu vào tâm trí và các vai diễn xã hội, để nhận ra rằng bản thân vốn tự do từ khi sinh ra. Osho sử dụng những hình tượng như lạc đà, sư tử, hoặc những mẩu chuyện, cuộc đối thoại ngắn để minh họa cho quá trình này.
Osho khuyến khích người đọc thay đổi từ bên trong, chịu trách nhiệm với mỗi hành động của mình. Ông viết: "Tự do là chuyện cá nhân của bạn. Nó hoàn toàn chủ quan. Nếu bạn vứt bỏ mọi rác rưởi của quá khứ và mọi ham muốn, tham vọng về tương lai, thì trong chính khoảnh khắc này, bạn tự do - như chim tung cánh, cả bầu trời thuộc về bạn. Mà có lẽ ngay cả bầu trời cũng không phải là giới hạn."
Phản Hồi Từ Độc Giả
Trên Goodreads, cuốn sách "Tự do - Như chim tung cánh" đã nhận được 4/5 sao từ gần 4.000 lượt đánh giá. Một trong những đánh giá nổi bật từ người dùng tên Alexander cho biết: "Cuốn sách giới thiệu cho tôi một vài khái niệm thú vị: 'Tự do' và 'ba chiều kích của tự do'. Đây thực sự là tác phẩm đáng đọc." Tuy nhiên, không phải tất cả đều đồng ý hoàn toàn, một số độc giả cho rằng nhiều nội dung trong sách bị lặp lại nhiều lần, chỉ nhằm củng cố thông điệp mà tác giả cố đưa ra. Osho: Nhà Khởi Xướng Phong Trào Thiền Học Đánh Thức Sự Sống
Osho, tên thật là Chandra Mohan Jain, sinh năm 1931 tại Ấn Độ và qua đời năm 1990, là một trong những nhà thần bí và nhân vật gây nhiều tranh cãi nhất của thế kỷ 20. Trong suốt 58 năm cuộc đời, ông đã ra mắt hàng nghìn băng ghi âm và video triết lý, sau này được tổng hợp thành sách và dịch ra hơn 60 ngôn ngữ trên toàn thế giới. Osho được biết đến rộng rãi với phương pháp thiền động của mình (active meditation), giúp giải tỏa căng thẳng và trải nghiệm sự an nhiên, tĩnh tại.
Mặc dù có sức ảnh hưởng lớn đến nhiều người, Osho cũng không tránh khỏi những phát ngôn gây tranh cãi. Ông từng chỉ trích mạnh mẽ các tôn giáo chính thống của Ấn Độ, cho rằng chúng "đã chết" và chỉ còn lại những nghi thức sáo rỗng, lợi dụng nỗi sợ hãi để kiểm soát tín đồ. Trong loạt bài giảng năm 1968, Osho kêu gọi sự cởi mở với tình dục và lên án các khái niệm truyền thống về chủ nghĩa dân tộc.
Phong Trào "Wild Wild Country" và Di Sản Của Osho
Bộ phim tài liệu "Wild Wild Country" phát hành năm 2018 đã dựng lại câu chuyện về Osho và các môn đồ của ông khi họ cố gắng xây dựng một quốc gia không tưởng tại Mỹ. Dự án này, với hy vọng tạo ra một cộng đồng tự do và hòa hợp, đã bị sụp đổ sau những phản ứng dữ dội từ chính quyền và cư dân bản địa. Tuy nhiên, di sản của Osho vẫn còn sống mãi qua những tác phẩm và ảnh hưởng của ông đối với phong trào thiền học trên toàn thế giới. Kết Luận: Tự Do Đích Thực Là Một Hành Trình Cá Nhân
"Tự do - Như chim tung cánh" của Osho không chỉ là một cuốn sách triết lý mà còn là một bản đồ chỉ đường cho những ai đang tìm kiếm sự giải phóng bản thân. Qua việc phân tích ba trạng thái tự do – thể chất, tinh thần và tâm linh – Osho đã cung cấp cho chúng ta những công cụ cần thiết để vượt qua những ràng buộc bên ngoài và bên trong, hướng tới một cuộc sống tự do và ý nghĩa hơn. Dù hành trình này có thể đầy thử thách, nhưng với sự hướng dẫn của Osho, mỗi người đều có thể tìm thấy con đường riêng để trở thành chính mình và sống trong sự tự tại tuyệt đối.
Trong "Tự do - Như chim tung cánh", Osho trình bày một cái nhìn sâu sắc về tự do thông qua ba trạng thái khác nhau và những bước cần thiết để đạt được "sự tự do đích thực".
Ba Trạng Thái Của Tự Do
- Tự Do Thể Chất: Giải Phóng Khỏi Áp Bức Cụ Thể
Theo Osho, khía cạnh đầu tiên của tự do là tự do thể chất, tức là khả năng giải phóng con người khỏi những áp bức cụ thể như chế độ nô lệ, phân biệt giới tính, và bất công xã hội. Ông nhấn mạnh rằng tự do thể chất không chỉ là việc không bị bắt buộc phải làm điều gì đó mà còn là việc không có sự phân biệt giữa các nhóm người như da trắng và da đen, đàn ông và đàn bà. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng để đạt được những tầm cao hơn, con người cần phải vượt qua sự tự do thể chất và hướng tới những dạng tự do tinh thần và tâm linh. - Tự Do Tinh Thần: Giải Phóng Khỏi Các Khuôn Mẫu Tư Duy
Sau khi đạt được tự do thể chất, bước tiếp theo theo Osho là tự do tinh thần. Đây là quá trình giải phóng bản thân khỏi các khuôn mẫu tư duy, các định kiến và niềm tin bị áp đặt từ khi còn nhỏ. Osho cho rằng xã hội là "một sản phẩm nhân tạo", nơi mỗi người từ khi sinh ra đã bị nhào nặn để tuân theo và phục tùng các quy tắc xã hội. Những từ ngữ như "xã hội", "quốc gia", "tôn giáo" đã trở thành những guồng máy tổ chức mà con người không còn khả năng tự do lựa chọn. Để đạt được tự do tinh thần, con người cần phải bỏ đi những niềm tin được gieo vào đầu, từ chối chân lý từng được dạy và tự khám phá sự thật của riêng mình. - Tự Do Tâm Linh: Nhận Thức Bản Thể Thực Sự
Khi đã đạt được tự do tinh thần, hành trình của con người vẫn chưa kết thúc. Tự do tinh thần chỉ mở ra cánh cửa để bước vào cấp độ cao nhất: tự do tâm linh. Đây là trạng thái con người nhận thức được bản chất thực sự của mình, không bị ràng buộc bởi bất kỳ thứ gì cả. Osho mô tả tự do tâm linh như một trạng thái mà trong đó con người được là chính mình, sống trong sự tự tại và bình yên tuyệt đối.
Osho viết: "Tự do thực sự xuất phát từ nhận thức không lựa chọn, khi có nhận thức không lựa chọn thì tự do sẽ không phụ thuộc vào sự vật hay hành động nào. Tự do theo sau nhận thức không lựa chọn là tự do được là chính mình. Và bạn đã là chính mình rồi, bạn được sinh ra cùng với điều đó, cho nên nó không phụ thuộc vào bất cứ điều gì khác. Không một ai có thể trao cho bạn tự do và không một ai có thể tước đoạt tự do khỏi tay bạn. Một thanh gươm có thể chặt đầu bạn nhưng không thể cắt đứt tự do của bạn, bản thể của bạn."
Osho là người khởi xướng phong trào thiền học "đánh thức sự sống" (Jivan Jagruti Adolan). Ảnh: Osho.com
Osho là người khởi xướng phong trào thiền học "đánh thức sự sống" (Jivan Jagruti Adolan). Ảnh: Osho.com
Qua đoạn này, Osho nhấn mạnh rằng tự do đích thực không phải là điều có thể bị chiếm đoạt hay trao đi. Nó là bản chất vốn có của mỗi con người, không bị giới hạn bởi bất kỳ điều kiện hay hoàn cảnh nào. Sự Ràng Buộc Bởi Những Xiềng Xích Hữu Hình
Trong tác phẩm, Osho nhận định rằng dù đã phát triển hàng nghìn năm, con người vẫn đang sống trong quá nhiều ràng buộc. Mỗi người tự gắn kết bản thân vào những thứ hữu hình như nhà cửa, xe cộ, tiền bạc, tình yêu, và xã hội. Nhiều người coi những xiềng xích này như "trang sức" và thậm chí vui mừng vì có được những thứ vật chất đó. Tuy nhiên, theo Osho, sự lệ thuộc vào những thứ này khiến con người mất đi tự do thực sự. Ông khẳng định rằng tự do không phải là việc sở hữu nhiều hơn mà là buông bỏ, giải phóng bản thân khỏi những điều không cần thiết. Phương Pháp Đạt Được Tự Do: Thiền Định Và Nhận Thức
Không chỉ định nghĩa tự do, Osho còn gợi ý những phương pháp để đạt được nó, đặc biệt là thông qua thiền định và nhận thức. Theo ông, thiền không phải là một nghi thức tôn giáo hay một bài tập về tâm lý, mà là một cách để trở về với bản chất thuần khiết của mình. Trong quá trình thiền, con người dần thoát khỏi sự bám víu vào tâm trí và các vai diễn xã hội, để nhận ra rằng bản thân vốn tự do từ khi sinh ra. Osho sử dụng những hình tượng như lạc đà, sư tử, hoặc những mẩu chuyện, cuộc đối thoại ngắn để minh họa cho quá trình này.
Osho khuyến khích người đọc thay đổi từ bên trong, chịu trách nhiệm với mỗi hành động của mình. Ông viết: "Tự do là chuyện cá nhân của bạn. Nó hoàn toàn chủ quan. Nếu bạn vứt bỏ mọi rác rưởi của quá khứ và mọi ham muốn, tham vọng về tương lai, thì trong chính khoảnh khắc này, bạn tự do - như chim tung cánh, cả bầu trời thuộc về bạn. Mà có lẽ ngay cả bầu trời cũng không phải là giới hạn."
Phản Hồi Từ Độc Giả
Trên Goodreads, cuốn sách "Tự do - Như chim tung cánh" đã nhận được 4/5 sao từ gần 4.000 lượt đánh giá. Một trong những đánh giá nổi bật từ người dùng tên Alexander cho biết: "Cuốn sách giới thiệu cho tôi một vài khái niệm thú vị: 'Tự do' và 'ba chiều kích của tự do'. Đây thực sự là tác phẩm đáng đọc." Tuy nhiên, không phải tất cả đều đồng ý hoàn toàn, một số độc giả cho rằng nhiều nội dung trong sách bị lặp lại nhiều lần, chỉ nhằm củng cố thông điệp mà tác giả cố đưa ra. Osho: Nhà Khởi Xướng Phong Trào Thiền Học Đánh Thức Sự Sống
Osho, tên thật là Chandra Mohan Jain, sinh năm 1931 tại Ấn Độ và qua đời năm 1990, là một trong những nhà thần bí và nhân vật gây nhiều tranh cãi nhất của thế kỷ 20. Trong suốt 58 năm cuộc đời, ông đã ra mắt hàng nghìn băng ghi âm và video triết lý, sau này được tổng hợp thành sách và dịch ra hơn 60 ngôn ngữ trên toàn thế giới. Osho được biết đến rộng rãi với phương pháp thiền động của mình (active meditation), giúp giải tỏa căng thẳng và trải nghiệm sự an nhiên, tĩnh tại.
Mặc dù có sức ảnh hưởng lớn đến nhiều người, Osho cũng không tránh khỏi những phát ngôn gây tranh cãi. Ông từng chỉ trích mạnh mẽ các tôn giáo chính thống của Ấn Độ, cho rằng chúng "đã chết" và chỉ còn lại những nghi thức sáo rỗng, lợi dụng nỗi sợ hãi để kiểm soát tín đồ. Trong loạt bài giảng năm 1968, Osho kêu gọi sự cởi mở với tình dục và lên án các khái niệm truyền thống về chủ nghĩa dân tộc.
Phong Trào "Wild Wild Country" và Di Sản Của Osho
Bộ phim tài liệu "Wild Wild Country" phát hành năm 2018 đã dựng lại câu chuyện về Osho và các môn đồ của ông khi họ cố gắng xây dựng một quốc gia không tưởng tại Mỹ. Dự án này, với hy vọng tạo ra một cộng đồng tự do và hòa hợp, đã bị sụp đổ sau những phản ứng dữ dội từ chính quyền và cư dân bản địa. Tuy nhiên, di sản của Osho vẫn còn sống mãi qua những tác phẩm và ảnh hưởng của ông đối với phong trào thiền học trên toàn thế giới. Kết Luận: Tự Do Đích Thực Là Một Hành Trình Cá Nhân
"Tự do - Như chim tung cánh" của Osho không chỉ là một cuốn sách triết lý mà còn là một bản đồ chỉ đường cho những ai đang tìm kiếm sự giải phóng bản thân. Qua việc phân tích ba trạng thái tự do – thể chất, tinh thần và tâm linh – Osho đã cung cấp cho chúng ta những công cụ cần thiết để vượt qua những ràng buộc bên ngoài và bên trong, hướng tới một cuộc sống tự do và ý nghĩa hơn. Dù hành trình này có thể đầy thử thách, nhưng với sự hướng dẫn của Osho, mỗi người đều có thể tìm thấy con đường riêng để trở thành chính mình và sống trong sự tự tại tuyệt đối.