Vân Long – “Bức tranh thủy mặc” sống động giữa lòng đất Ninh Bình
Không cần tô vẽ, Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long (xã Gia Vân, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình) đã từ lâu trở thành một điểm đến kỳ thú dành cho những người yêu thiên nhiên và đam mê khám phá. Nơi đây không chỉ là vùng đất ngập nước nội địa nguyên vẹn nhất còn sót lại ở đồng bằng sông Hồng, mà còn sở hữu những kỷ lục độc đáo về cả sinh học lẫn cảnh quan.
Nơi sở hữu “bức tranh tự nhiên lớn nhất Việt Nam”

Với tổng diện tích lên tới 2.736 ha, trong đó ba phần tư là núi đá vôi, phần còn lại là đất ngập nước, Vân Long được mệnh danh là “bức tranh thủy mặc khổng lồ” giữa thiên nhiên, một bức họa do chính tạo hóa vẽ nên. Năm 2010, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam đã công nhận nơi đây là nơi có “bức tranh tự nhiên lớn nhất” – nổi bật với hình dáng núi Mèo Cào độc đáo, cùng hệ sinh thái đặc biệt hiếm gặp.
Không chỉ có vẻ đẹp thơ mộng, Vân Long còn được ví như một bảo tàng sinh học sống, nơi vẫn giữ nguyên nét hoang sơ của hệ sinh thái đầm lầy, sông ngòi, hồ nước nông, và những dòng thủy văn ngầm – loại hình hiếm có tại khu vực Đông Dương.
Ngôi nhà cuối cùng của Voọc mông trắng

Không chỉ nổi bật về cảnh quan, Vân Long còn là khu bảo tồn có số lượng voọc mông trắng lớn nhất Việt Nam, đồng thời là nơi duy nhất trên thế giới còn loài linh trưởng quý hiếm này sinh sống trong tự nhiên. Theo thống kê, hiện có hàng trăm cá thể voọc đang sinh trưởng ổn định tại đây, góp phần đưa Vân Long trở thành tâm điểm nghiên cứu và bảo tồn quốc tế.
Bên cạnh voọc mông trắng, Vân Long còn là nơi cư trú của 39 loài động vật hoang dã (trong đó có 12 loài quý hiếm) và 457 loài thực vật bậc cao (8 loài được ghi nhận trong Sách Đỏ Việt Nam).
Rừng núi – nước non hòa quyện trong không gian tĩnh lặng

Dạo một vòng quanh Vân Long bằng thuyền nan, du khách như bước vào khung cảnh cổ tích. Mặt nước trong xanh, phẳng lặng như gương, phản chiếu rõ ràng những dãy núi đá vôi sừng sững và bóng mây lững lờ trôi. Những hang động lớn nhỏ ẩn mình trong núi như mời gọi du khách khám phá – nơi có hang Cá, hang Bóng, hang Rùa… đầy kỳ bí.
Anh Trần Quang Vinh, một du khách đến từ Phú Thọ chia sẻ:
Một mô hình bảo tồn sinh thái dựa vào cộng đồng kiểu mẫu

Điều đặc biệt tạo nên thành công của Vân Long không chỉ là thiên nhiên, mà chính là tinh thần trách nhiệm và tình yêu quê hương của người dân địa phương. Suốt hơn 20 năm qua, cộng đồng thôn Thập Ninh luôn đồng lòng bảo vệ cảnh quan – không săn bắt động vật hoang dã, không chặt phá cây rừng hay khai thác đá trái phép.
Ông Trần Xuân Quang – một người dân địa phương – tự hào cho biết:
Chính nhờ những nỗ lực bền bỉ ấy, năm 2019, Vân Long được công nhận là Khu Ramsar thứ 9 của Việt Nam, đồng thời là khu Ramsar thứ 2.360 trên thế giới. Đến năm 2022, nơi đây tiếp tục được Ủy ban Danh lục Xanh Toàn cầu (IUCN) ghi danh – trở thành khu bảo tồn đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á có tên trong Danh lục xanh toàn cầu, khẳng định hiệu quả trong công tác bảo tồn và quản lý sinh thái bền vững.
Vân Long – Không chỉ là điểm du lịch, mà còn là điểm tựa văn hóa – sinh học

Khi du lịch sinh thái, du lịch bền vững đang ngày càng được ưa chuộng, Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long không chỉ là chốn dạo chơi giữa thiên nhiên mà còn là một minh chứng sống động cho mô hình bảo tồn hài hòa giữa thiên nhiên và con người.
Nếu bạn muốn tìm đến một nơi vừa bình yên, vừa học hỏi được nhiều giá trị sinh học – văn hóa – lịch sử, thì Vân Long chính là điểm đến xứng đáng được xếp vào danh sách những hành trình đáng nhớ nhất Việt Nam.
Không cần tô vẽ, Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long (xã Gia Vân, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình) đã từ lâu trở thành một điểm đến kỳ thú dành cho những người yêu thiên nhiên và đam mê khám phá. Nơi đây không chỉ là vùng đất ngập nước nội địa nguyên vẹn nhất còn sót lại ở đồng bằng sông Hồng, mà còn sở hữu những kỷ lục độc đáo về cả sinh học lẫn cảnh quan.
Nơi sở hữu “bức tranh tự nhiên lớn nhất Việt Nam”
Với tổng diện tích lên tới 2.736 ha, trong đó ba phần tư là núi đá vôi, phần còn lại là đất ngập nước, Vân Long được mệnh danh là “bức tranh thủy mặc khổng lồ” giữa thiên nhiên, một bức họa do chính tạo hóa vẽ nên. Năm 2010, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam đã công nhận nơi đây là nơi có “bức tranh tự nhiên lớn nhất” – nổi bật với hình dáng núi Mèo Cào độc đáo, cùng hệ sinh thái đặc biệt hiếm gặp.
Không chỉ có vẻ đẹp thơ mộng, Vân Long còn được ví như một bảo tàng sinh học sống, nơi vẫn giữ nguyên nét hoang sơ của hệ sinh thái đầm lầy, sông ngòi, hồ nước nông, và những dòng thủy văn ngầm – loại hình hiếm có tại khu vực Đông Dương.
Ngôi nhà cuối cùng của Voọc mông trắng
Không chỉ nổi bật về cảnh quan, Vân Long còn là khu bảo tồn có số lượng voọc mông trắng lớn nhất Việt Nam, đồng thời là nơi duy nhất trên thế giới còn loài linh trưởng quý hiếm này sinh sống trong tự nhiên. Theo thống kê, hiện có hàng trăm cá thể voọc đang sinh trưởng ổn định tại đây, góp phần đưa Vân Long trở thành tâm điểm nghiên cứu và bảo tồn quốc tế.
Bên cạnh voọc mông trắng, Vân Long còn là nơi cư trú của 39 loài động vật hoang dã (trong đó có 12 loài quý hiếm) và 457 loài thực vật bậc cao (8 loài được ghi nhận trong Sách Đỏ Việt Nam).
Rừng núi – nước non hòa quyện trong không gian tĩnh lặng
Dạo một vòng quanh Vân Long bằng thuyền nan, du khách như bước vào khung cảnh cổ tích. Mặt nước trong xanh, phẳng lặng như gương, phản chiếu rõ ràng những dãy núi đá vôi sừng sững và bóng mây lững lờ trôi. Những hang động lớn nhỏ ẩn mình trong núi như mời gọi du khách khám phá – nơi có hang Cá, hang Bóng, hang Rùa… đầy kỳ bí.
Anh Trần Quang Vinh, một du khách đến từ Phú Thọ chia sẻ:
“Tôi đã từng đến nhiều nơi ở Ninh Bình, nhưng Vân Long mang một vẻ đẹp rất khác. Không gian yên bình đến lạ, những dãy núi như tách biệt với thế giới bên ngoài. Ngồi trên thuyền, lắng nghe tiếng mái chèo khua nhẹ trong làn nước, tôi như được sống chậm lại.”
Một mô hình bảo tồn sinh thái dựa vào cộng đồng kiểu mẫu
Điều đặc biệt tạo nên thành công của Vân Long không chỉ là thiên nhiên, mà chính là tinh thần trách nhiệm và tình yêu quê hương của người dân địa phương. Suốt hơn 20 năm qua, cộng đồng thôn Thập Ninh luôn đồng lòng bảo vệ cảnh quan – không săn bắt động vật hoang dã, không chặt phá cây rừng hay khai thác đá trái phép.
Ông Trần Xuân Quang – một người dân địa phương – tự hào cho biết:
“Chúng tôi coi Vân Long như máu thịt của mình. Nhờ sự đoàn kết và ý thức giữ gìn, mà nơi đây vẫn còn giữ được nét hoang sơ quý giá, thu hút các nhà nghiên cứu, sinh viên và du khách từ khắp nơi trên thế giới.”
Chính nhờ những nỗ lực bền bỉ ấy, năm 2019, Vân Long được công nhận là Khu Ramsar thứ 9 của Việt Nam, đồng thời là khu Ramsar thứ 2.360 trên thế giới. Đến năm 2022, nơi đây tiếp tục được Ủy ban Danh lục Xanh Toàn cầu (IUCN) ghi danh – trở thành khu bảo tồn đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á có tên trong Danh lục xanh toàn cầu, khẳng định hiệu quả trong công tác bảo tồn và quản lý sinh thái bền vững.
Vân Long – Không chỉ là điểm du lịch, mà còn là điểm tựa văn hóa – sinh học
Khi du lịch sinh thái, du lịch bền vững đang ngày càng được ưa chuộng, Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long không chỉ là chốn dạo chơi giữa thiên nhiên mà còn là một minh chứng sống động cho mô hình bảo tồn hài hòa giữa thiên nhiên và con người.
Nếu bạn muốn tìm đến một nơi vừa bình yên, vừa học hỏi được nhiều giá trị sinh học – văn hóa – lịch sử, thì Vân Long chính là điểm đến xứng đáng được xếp vào danh sách những hành trình đáng nhớ nhất Việt Nam.